Yaşam döngüsü değerlendirmesi (LCA), ürünlerin çevresel etkilerini uçtan uca analiz eden güçlü bir yöntem. Ancak çıkan sonuçların doğruluğu, kullanılan verilerin güvenilirliğine doğrudan bağlı. Peki, LCA çalışmalarında kullanılan veriler ne kadar güncel, ne kadar temsili ve ne kadar şeffaf? Bu yazıda, veri kalitesi kavramını detaylandırıyor ve güvenilir bir LCA için nelere dikkat edilmesi gerektiğini inceliyoruz.
Bir LCA çalışması, “çöp girerse çöp çıkar” mantığıyla işler. Eğer analizde kullanılan veriler hatalı, eksik veya bağlam dışıysa; çıkan sonuç da yanıltıcı olur. Bu da hem çevresel kararları hem de yeşil pazarlama stratejilerini tehlikeye atabilir.
LCA Veri Türleri: Birincil ve İkincil Veriler
Örnek: Türkiye’de üretilen çimentonun LCA’sı için İsviçre’ye ait doğal gaz verisinin kullanılması, sonucu saptırabilir.
Uluslararası standartlara göre veri kalitesi şu kriterlerle değerlendirilir:
Kriter |
Açıklama |
Zaman Uyumu |
Verinin güncelliği (örn. 2024 vs. 2010) |
Coğrafi Uyumluluk |
Verinin lokasyon uygunluğu (örn. Türkiye vs. Almanya) |
Teknolojik Uyum |
Üretim teknolojisine uygunluk |
Tamlık |
Verideki eksik ya da varsayılan alanlar |
Kaynak Şeffaflığı |
Verinin hangi kaynaktan geldiği, belgeliliği |
Bazı firmalar, ortalama veya kendi lehine verileri kullanarak LCA sonuçlarını olduğundan daha “yeşil” gösterebilir. Bu durum özellikle EPD belgelerinde yeşil aklamaya (greenwashing) yol açabilir. Bu yüzden veri kalitesi, yalnızca teknik değil etik bir konudur.
Greenix olarak, LCA süreçlerinde yalnızca güvenilir, şeffaf ve bilimsel temelli veri kaynakları kullanıyor, müşterilerimize en güncel, coğrafi olarak uyumlu ve sektöre özel analizler sunuyoruz. Gerektiğinde sahadan birincil veri toplayarak analiz kalitesini en üst düzeye taşıyoruz.
Sürdürülebilirlik çözümleri uzmanlığımız ve projelerimiz hakkında daha fazla bilgi edinmek için lütfen bizimle iletişime geçin.